Sevgili Akhisarlılar merhaba, iyi haftalar dilerken herkesi saygı ve sevgi ile selamlıyorum. Geçen haftaki konumuz nafaka ödemelerinin nasıl yapılması gerektiği ile ilgili olduğundan daha çok erkekleri ilgilendirmekteydi. Bu demek değildir ki nafaka ödeme yükümlülerinin tümü erkektir. Şartlar elverdiği müddetçe elbette kadından da nafaka istenebilir ve bir kadın da nafaka yükümlüsü olabilir. Bu kısa bilginin ardından bu haftaki konumuz yine aile hukukuyla ilgili olup; konu hakkında verilen güncel bir Yargıtay kararı ışığında bilgi vermeye çalışacağım.
Bilindiği üzere; evlilik birliğinin sona ermesi ile birlikte kadın, evlenmeden önceki soyadını geri almakta ve kullanmaya başlamaktadır. Ancak ortak çocuğun soyadı babanın nüfusu altında olduğundan aile soyadı olarak kalmaktadır. Bu durum boşanan kadınlara bazı alanlarda problem yaratmakta, ortak çocuk ile soyadının farklı olması nedeniyle de bir ayrıksılık oluşturmaktadır. İşte; böylesi problemler nedeniyle bir anne haklı nedenlerini ileri sürerek velayeti kendinde bulunan çocuğunun soyadının değiştirilmesini talep etmiştir.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 09.04.2018 tarihli kararına göre; ?Boşanmış KADIN;
velayeti kendisine verilmiş olan çocuğuna "KENDİ SOYADININ" verilmesini velayet hakkına dayanarak Aile Mahkemesinden isteyebilir.? Yani bu dava açısından görevli mahkeme Aile Mahkemesi olacaktır.
Somut olayda; Davacı, ortak çocuk 17.03.2011 doğum tarihli Asır Efe´nin velayetinin kendisine verildiğini, okula başlayan ortak çocuğun "İncel" olan soyadı ile kendisinin evlenmeden önceki soyadı olan "Karakol" soyadlarının farklılığı sebebiyle günlük işlemlerde sorun yaşadığını, çocukla ilgili işlemlerde annesi olduğunu belgelemek için nüfus kayıt örneği ile boşanma ilamını ibraz etmek zorunda kaldığını, davalı babanın ortak çocuğa ilgisiz olduğunu, çocukla uzun süredir görüşmediğini ve nafaka ödemediğini, çocuğun da anne ile çocuğun soyadlarının farklı olmasından rahatsız olduğunu ve anne ile aynı soyadını taşımak istediğini iddia ederek, ortak çocuğun soyadının davacı annenin soyadı olan "Karakol" olarak değiştirilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacının talepleri ilk derece mahkemesinde ve bölge adliye mahkemesinde kabul görmemiş ve bu nedenle karar temyiz edilmiştir. Yargıtay ise gerekçeli kararında uzun uzadıya ifade etmekle birlikte öz olarak şunları söylemiştir:
*Velayet hakkı tevdi edilen annenin çocuğun soyadının kendi soyadı ile değiştirilmesi yönündeki talebinin velayet hakkı kapsamındaki yetkilerin kullanımı ile ilgilidir.
*Velayet hakkı kapsamında çocuğun soyadını belirleme hakkının da yer almaktadır ve aynı hukuksal konumda olan erkeğe velayet hakkı kapsamında tanınan çocuğun soyadını belirleme hakkının kadına tanınmamasının velayet hakkının kullanılması bakımından cinsiyete dayalı farklı bir muamele teşkil edecektir.
*Evlilik birliği içinde doğan çocuğun taşıdığı ailenin soyadını, evlilik birliğinin sona ermesi ile kendisine velayet hakkı tevdi edilen annenin kendi soyadı ile değiştirmesini engelleyici yasal bir düzenlemenin bulunmamaktadır. Söz konusu değişiklik çocuğun üstün yararına da aykırı bulunmamaktadır ve çocuğun soyadı değişmekle kişisel durumu değişmeyecektir.
*Anayasa Mahkemesinin benzer olaylarda verdiği hak ihlaline ilişkin kararları da gözetilerek, davanın kabulüne karar vermek gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmayıp, hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
Netice itibariyle; bu karara dayanarak haklı sebepleri olan boşanan kadın ortak çocuğun soyadının kendi soyadı ile değiştirilmesini isteyebilecektir. Eşitlikçi toplum düzenimiz açısından ileri bir karar olmakla birlikte ataerkil toplum yapımız nedeniyle tartışmaları da beraberinde getirecek bir kararı ve konuyu daha sizlere iletmekten ötürü mutluluk duymaktayım. Konuya ilişkin gelişmeleri hep birlikte takip edeceğiz, umarım daha ileri kararlarla, daha adil, daha eşitlikçi ve daha müreffeh günler görürüz.
Huzurla, sevgiyle ve barışla kalın?
Av. Esra ARSLAN
Paşa Mah. 13 Sk. No:29 D:5 Teraman Apt. Akhisar/MANİSA
İletişim ve sorularınız için: akhisargundem@mail.com
av.esraarslan@outlook.com