Deprem Tahmin Uzmanı Kadir Sütçü her hafta farklı konularda deprem ile ilgili bilgilerini paylaşıyor.
Deprem Tahmin Uzmanı Kadir Sütçü bu haftaki konusu ise Dünyada Meteoroloji biliminin tarihçesi oldukça eskiye dayanır. Meteoroloji biliminde yapılan keşiflerin tarih sıralaması bu konudaki gelişmeleri ayrıntılı olarak ortaya koymaktadı? diyerek şöyle devam etti.
Meteoroloji, atmosferde meydana gelen hava olaylarının oluşumunu, gelişimini ve değişimini nedenleri ile inceleyen ve bu hava olaylarının canlılar ve dünya açısından doğuracağı sonuçları araştıran bir bilim dalıdır. Dünyada Meteoroloji biliminin tarihçesi oldukça eskiye dayanır. Meteoroloji biliminde yapılan keşiflerin tarih sıralaması bu konudaki gelişmeleri ayrıntılı olarak ortaya koymaktadır.
1500´lü yıllar: Galileo: Su termometresi.
1643: Evangelista Toriçelli: Civalı barometre.
1650: Blaise Pascal Rene Descartes: Basıncın yükseklikle değişimi.
1667: Robert Hooks: Rüzgar yönünü ölçen Anemometreyi İcat etti.
1719: Gabriel Fahrenheit: Sıcaklık ıskalasını geliştirdi.
1742: Anders Celsius: Santigrad ıskalasını geliştirdi.
1780: Horace de Saussure: Saç telinden nem ölçeri, higrometreyi icat etti.
1787: Jacques Charles: Havanın hacmi ve sıcaklık ilişkisini geliştirdi.
1835: Gaspard Coriolis: Dünyanın dönüşünün atmosferik hareketlere olan etkisini(koriyolus kuvvet) gösterdi.
1840´lı yıllar: Rüzgar ve fırtına kısmen anlaşıldı.
1843: Telgrafın icat edildi.
1848: Lord Kelvin: Kelvin ıskalasını geliştirdi.
1869: Eş basınçları birleştiren izobar eğrisinin keşfi.
1920´li yıllar: Hava kütlesi cephe kavramı keşfedildi.
1940´lı yıllar: Yüksek atmosfer balonu ile sıcaklı,basınç ve nem ölçüldü.Askeri uçaklar jet akımlarını keşfetti.
1950´li yıllar: Atmosferin davranışları Yüksek hızlı bilgisayarlarla, matematik formüller yoluyla tanımlanmaya başladı.
1960: İlk meteoroloji uydusu Tiros uzaya yerleştirildi. Hava tahmininde Sayısal modeller kullanılmaya başlandı.
1990´lı yıllar: Konvensiyonel radarların yerini Doppler radarlar alarak fırtına bulutlarının ayrıntısı keşfedildi.
2013: Türk Patent Enstitüsü Deprem Tahmin Hizmetlerinde ve Meteoroloji Hizmetlerinde kullanılmak üzere Sütçü Bulutları markasını verdi.
İlk başarılı uydu 1 Nisan 1960´ta NASA tarafından fırlatılan TIROS-1 olarak kabul edilir.
Uydular hava olaylarını küresel olarak inceleme olanağı sağlayan uzaktan algılama cihazlarıdır. Dünya çevresindeki yörüngelerinde hareket ederlerken, sensörleri (radyometre) tarafından kaydedilen verileri belirli aralıklarla yer istasyonlarına gönderirler. Uyduların en önemli faydalarından biri, yer gözlem istasyonları kurulamadığı için verilerin toplanamadığı okyanus, çöl, dağlık alanlar, kutup bölgeleri vs. gibi çok geniş alanlardan meteorolojik bilgilerin elde edilmesidir.
Uyduların uzaktan algılama sistemleri cisimler tarafından yansıtılan ve cisimlerin vücut sıcaklığına bağlı olarak yaydıkları elektromagnetik radyasyonun, uzaya yerleştirilen platformlar (uydu) üzerinde bulunan radyometreler (pasif algılama) ve radarlar (aktif algılama) tarafından ölçülmesi prensibine dayanır. Bulutluluk, ozon miktarı ve konsantrasyonu, buzul alanlarının, atmosferik sıcaklık ve nem profillerinin, yağış miktarının tespiti, kara ve deniz yüzeyi sıcaklıklarının belirlenmesi pasif algılama ile, okyanus dalga boyu, dalga yüksekliği, deniz yüzeyi rüzgar hızı ve yönünün tespiti aktif algılama ile yapılır.
Meteorolojik uydular yörüngelerine göre temel olarak iki kısma ayrılırlar:
Geostationary (Sabit Yörüngeli) Uydular
Polar (Kutupsal Yörüngeli) Uydular
Elektromanyetik Dalgalanmalar ve Kızılötesi Işın:
Kızılötesi (infrared) ışınlar gündelik hayatımızda bolca yer alırlar. Televizyonda kanal değiştirmek için kumandanın tuşlarına bastığımızda, kumanda televizyona ışık dalgaları gönderir. Bu ışık görünür bölgenin dışında olduğu için çıplak gözle gözlenemez. Ancak cep telefonu kameralarıyla görülebilir ve kızılötesi dalga boyundadır.
Kızılötesi Işın: TV kumandasından çıkan ışığın görünümüdür.
Kızılötesi ismindeki uydu görüntüleri ve Sütçü (Deprem) Bulutları depremin olacağının ve olduğunun da bilgisini verir.
Haberin devamını okumak için aşağıdaki linki tıklayınız.
www.dekos.istanbul/nasadepremlerdenolenlerinsorumlusudur.pdf
